Поэма сон на кургане
Сон на кургане (fb2)
Янка Купала Сон на кургане
Абразы
I. У пушчы
II. На замчышчы
III. Пажарышча
IV. У шынкоўні
I. У пушчы
Восень. Ноч. Лес. Глуха шумяць калыханыя ветрам елкі і сосны; скрыпяць асіны і бярозы; з шэлестам валіцца на зямлю трупяжоўтае лісце. Паміж трох адвечных дубоў — мохам і галлём усланы ўзгорак-курган: над ім, зачапіўшыся валасамі за галіны дубоў, вісяць тры русалкі і калышуцца. З усёй мячціны вее бязлюддзем, чарам і жудою.
Чуваць, затрашчалі сухія сучкі ад нечыіх ног.
(Адчэпліваюцца і разбягаюцца.)
Сам (выходзіць, разглядаючыся)
(Пайшоў далей, разглядаючыся.)
Русалкі(выбегшы з-за кустоў, разам)
1-я русалка (чапляючыся зноў за сук валасамі)
2-я русалка (сядаючы пад дубам)
3-я русалка (ходзячы па капцы)
Чуваць, зноў затрашчалі сукі.
3-я русалка (як бы сама да сябе)
(Чапляюцца зноў валасамі за сукі і калышуцца.)
2-я русалка (адчэпліваецца і садзіцца пад дзеравам)
3-я русалка(адчэпліваецца і снуе па кургане)
1-я русалка(па хвілі варочаецца)
Разбягаюцца, толькі зблізу чуваць з трох бакоў іхны смех і «гу-ля-ля, гу-та-та».
Сам (змучыўся, чуць ідзе)
Русалкі выходзяць з укрыцця.)
1-я русалка(нагінаецца і ўглядаецца на Сама)
2-я русалка (як і першая)
Садзяцца: дзве — наабапал — у галаве, адна — у нагах. Ціха, жаласліва пяюць; шум лесу зліваецца з іх песняй.
Пад канец песні падбліжаецца з аднаго боку воўк, а з другога — ліс і аподаль на задніх лапах садзяцца; паміж іх падымаецца да палавіны гадзіна і глядзіць у бок спячага; з-пад лазовага куста высоўваецца заяц і разглядаецца. З апошнімі словамі русалчынай песні паволі апускаецца заслона.
II. На замчышчы
Ноч. Старое замчышча ці так сабе палац — калісь, знаць, важны — сягоння напаўразвалены. На гзымсах паўзрасталі палын і крапіва; каля сцен дзікія ружы і акацыі памяшаліся з лазой і непрыветліва шалясцяць. Вокны і дзверы ўсе наглуха забіты тоўстымі яловымі дошкамі. Ганак (дзе і рэч адбываецца) каменны, на шасці слупах — па тры з кожнага боку. Пусткай, гніллём і зніштажэннем вее з усяго замчышча.
Сам (падцікаецца к парадным дзвярам з тапаром у руках)